Zonnige baby
Buiten eten, in de tuin spelen, lekker fietsen, aan de waterkant zoeken naar kikkerdril, wandelen en weer de natuur in. Het is zo leuk om je kleintje de natuur te zien ontdekken.
Maar er zijn wel een aantal zaken waar je op moet letten.
Zon
We horen het ons hele leven al, dat de zon schadelijke straling geeft, dat je je moet insmeren en in de schaduw moet blijven. En dan denken we vaak dat het wel mee valt, en dat het pas echt heel erg moet wanneer het hoogzomer is en we gaan zwemmen. Nou, dat gaat voor je eigen huid al niet op en zeker niet die van je baby. Je beschermen tegen de zon is belangrijk, deze week zag ik al de nodige foto’s langskomen waarop mensen stonden die na een uurtje voorjaarszon al hevig verbrand waren. En ook ik had een paar weken geleden al rode armen na een rondje fietsen.
We kennen allemaal wel de term “Uv-straling”, maar zijn er niet allemaal van op de hoogte dat er meerdere soorten Uv-straling bestaan.
UVA-straling: dringt het meest diep door in je huid, maar is niet wat zorgt dat de huid verbrandt
UVB-straling: veroorzaakt het verbranden van de huid
UVC-straling: deze straalt de zon wel uit, maar komt niet door de ozonlaag
En al laat UVA je huid dan niet verbranden, doordat het zo diep doordringt in de huid, kan het juist veel schade aanbrengen, en je merkt er ondertussen niets van. Het is een vervelend onderwerp, maar huidkanker komt enorm veel voor. En de schadelijke straling van de zon, vormt een grote risicofactor. En daarbij: het doet gewoon ook heel veel pijn om je huid te verbranden!
Dus even de fabel van tafel: je niet verbranden, betekent niet direct dat je dus geen huidschade hebt opgelopen.
Net als de windkracht, geven we de zon ook een cijfer en dan noemen we het zonkracht. In Europa schijnt de zon op een krachtschaal van 1 t/m 10, waarbij hij in Nederland nooit boven de 7 uitkomt. De winterzon is minder sterk dan die in de zomer, en de kracht kan zelfs gedurende de dag variëren. Dat is dan ook de reden dat je tussen 12:00 en 15:00 de zon moet vermijden wanneer het hoogzomer is. En in het zuiden van Europa is hij weer sterker dan bij ons, dus op vakantie moet je nóg beter goed uitkijken. Veel mensen denken dat schaduw per definitie veilig is, maar ook in de schaduw is de straling van de zon aanwezig. Ja minder, maar het is er wel.
Oké, we willen die gevaarlijke straling dus vermijden. Je moet je kleintje dus beschermen, en dat kun je op verschillende manieren doen.
Alvast even een opsomming, de uitgebreide informatie kun je vinden wanneer je verder leest:
- Houdt kleine baby’s uit de zon.
- Insmeren met zonnebrandcrème 20 minuten voordat je naar buiten gaat
- Insmeren iedere 2 uur en/of bij uit het water komen herhalen
- Gebruik bedekkende kleding
- Creëer schaduw, of zoek deze op
- Vermijd de zon tussen 12:00 en 15:00
- In de draagdoek met warm weer kan, maar houdt je kindje extra in de gaten en gebruik de tips uit dit blog.
- Laat kinderen nooit achter in een warme auto.
- Dek de kinderwagen/maxi cosi niet af met een doek of dekentje tegen de zon, gebruik een parasolletje
Vroeger, voordat ik zelf kinderen had, vond ik al die wit ingesmeerde en in de schaduw “gevangen” gehouden kinderen maar zielig. Kleine kinderen moesten, vond ik toen, lekker in hun blote kont op het strand rennen. Ik ben nu die moeder met die witte kinderen, gehuld in een Uv werend zwempak en pet met nek- en oorflappen.
Houdt kleine baby’s uit de zon
De allerkleinsten hou je bij voorkeur uit het directe zonlicht. De huid van deze kleintjes is niet zoals die van ons. Die moet nog pigment opbouwen, is dun, is kwetsbaar en kan heel ernstige brandwonden oplopen van het zonlicht. Tot heuse blaren aan toe.
Smeer je kind goed in met een goede zonnebrandcrème.
Ja dat klinkt logisch. Maar echt niet iedereen is daar zo zorgvuldig mee. Ook niet iedere zonnebrandcrème is een die je perse op die jonge huid moet willen smeren. Dit heeft te maken met de gebruikte stoffen. Op veel producten tegen de zon voor volwassenen staat ook beschreven dat het niet geschikt is voor jonge kinderen. Bij de oudste hadden we eens zonnebrand die groen was. Het zag er enorm tof uit,en was speciaal voor kinderen,de verpakking was vrolijker dan vrolijk. Maar hij kreeg er enorme uitslag van. Ja… er komen toch chemicaliën aan te pas om die kleur zo te krijgen. En de huid van een jong kind is erg gevoelig. Maar heel veel reguliere zonnebrand zit vol met stoffen waar je een kinderhuidje niet gelukkiger mee maakt. En die van je zelf overigens ook niet. Littie shop around the corner (LSATC) verkoopt heel fijne zonnebrand! Zoals die van Weleda of Organic Children by Green people.
Maar insmeren… dat is nogal een dingetje. Want het is niet smeren en hup de zon in. Smeer je kind in, zo’n 20 minuten voordat het de zon in gaat. En dan niet een dunnig glazig laagje en klaar. Nee gewoon echt goed smeren. En daarna moet je het iedere 2 uur herhalen, of wanneer kinderen uit het water komen. Op sommige middelen staat dat ze tegen water kunnen, maar waterproof is geen enkel middel. Niet alle zonnebrandmiddelen werken tegen UVA. Veel zijn er alleen gericht op UVB-straling, dus let daar op bij de aankoop!
Ook is zonnebrand niet oneindig houdbaar. Na aankoop in de winkel zijn ze 1 tot 2 jaar goed, en wanneer ze na het openen te maken hebben gehad met te hoge temperaturen (en het word heel erg heet in je tas op het strand) kan de beschermingsfactor (die SPF) zijn teruggelopen.
Leer je kinderen op jonge leeftijd ook al insmeren, daar hebben ze profijt van wanneer ze groter zijn. Bijvoorbeeld wanneer ze straks naar school gaan, en met hete dagen lekker mogen buitenspelen. Je kunt van de juf en meester niet verwachten dat ze al die kinderen zo keurig in kunnen smeren als wij dat kunnen, en ze doen al zo hard hun best. Dus eigen flesje mee en smeren voor het buitenspelen.
Daarnaast is het insmeren een mooi moment om samen even door te nemen wat de afspraken zijn in het zwembad, of op welke plek je afspreekt wanneer je elkaar kwijtraakt op de camping.
Bedek de huid
Zonnebrandcrème doet veel, maar de huid bedekken nog meer. Zeker in het water, dat dient als een soort spiegel voor de zonnestralen, en het verkoelende effect op de huid zorgt dat je niet goed 
voelt hoe warm het is. Daarom kiezen wij altijd heel bewust voor speciale uv-werende zwempakken.
Een gewoon t-shirt of een uv-werend t-shirt, daar zit wel degelijk verschil tussen. Veel mensen vinden dit onzin, maar er is zeker een andere beschermfactor aanwezig. En veel mensen vergeten het hoofd! Want de haren van je kleintje zijn nog maar dun, en ook de hoofdhuid kan verbranden. En wat dacht je van de oren? Een pet die de nek en de oren bedekt is zeker aan te raden.
Zonnebril
Waar ik altijd best mijn wenkbrauwen van omhoog voel schieten, zijn dan mensen die zelf een grote zonnebril op hebben, en hun kleintje zit dan met samengeknepen oogjes tegen de zon in te kijken.
Buiten dat de zon voor je ogen zelf gewoon niet goed is, is de huis rondom de ogen echt heel erg dun en dus gevoelig voor uv-straling. Er bestaan speciale zonnebrillen voor kinderen, let dan wel op dat ze niet alleen voor de leuk zijn, maar ook echt bescherming bieden. Je hebt ze in modellen zoals ze voor ons bestaan, maar je hebt ze ook met een elastiek eraan zodat ze beter blijven zitten en ze hem zelf niet makkelijk af kunnen doen. En o ik weet heel goed hoe erg kinderen kunnen tegenstribbelen, of het steeds waar kunnen aftrekken. Geloof me, ik ken het heel erg goed. Maar het is wel belangrijk. Dus samen zoeken naar een oplossing die wel werkt voor beide is het beste idee. Je kunt ook weer denken aan een zonnehoedje of pet die de ogen goed beschermt.
Zonnesteek en warmtestuwing
Daarnaast is de zon gewoon bloody hot, en een klein kind is minder goed in staat bewust te luisteren naar de signalen dat hij/zij het te heet heeft. En een zonnesteek ligt serieus op de loer.
Een zonnesteek wordt ook wel hitte-uitputting genoemd. Veel mensen denken dat het enkel kan ontstaan door zonlicht op het hoofd, dit is niet waar. Het heeft te maken met de omgevingstemperatuur. Het is een vorm van uitputting door vocht- en/of zoutverlies.
Zeker kleine kinderen lopen dit risico snel.
Ze zijn te druk om te drinken, ze zijn nog niet volledig in staat om naar het lichaam te luisteren, zeker niet wanneer ze lekker aan het spelen zijn. Een dreumes is nog helemaal niet in staat om een behoefte uit te stellen, die begrijpen niet dat “straks” een ding is ( daarom kunnen ze ook zo boos worden als het niet NU mag, voor hen is “Nee, straks” gewoon een nee). Dus wanneer ze nu even met de graafmachine willen spelen, denken ze niet dat het wellicht een goed idee is eerst even een slok water te nemen of dat het te heet is.
Ook is het lichaam van het jonge kind nog niet zo in staat de temperatuur te reguleren als volwassenen dat kunnen. Zeker wanneer de luchtvochtigheid hoog is, wordt het nog moeilijker om die warmte kwijt te raken aan de omgeving.
De symptomen van oververhitting kunnen zijn:
snelle hartslag
verhoogde lichaamstemperatuur
erg warm aanvoelen in de nek (zweten is niet persé aanwezig)
hoofdpijn, misselijk, duizelig
suf zijn
weinig tot niet plassen
kinderen worden hangerig, reageren minder alert
kribbig of kortaf worden, meer huilen
een erg witte klamme huid
moeite met ademhalen
Zie je dit bij je kleintje? Haal ze dan snel uit de zon en uit de warme omgeving! Geef ze voldoende drinken, koel ze actief met koude lapjes/doekjes, zoek contact met een arts. Een zonnesteek is niet onschuldig. De term is ook wel misleidend, want het kan ook gebeuren in de schaduw zoals ik al eerder schreef. Let gewoon goed op dat je kind niet te warm wordt. Het gevaar is niet misselijk, dat kan namelijk warmtestuwing/hitteberoerte zijn, en daar kun je aan overlijden. Volwassenen, en zeker wat oudere generaties, zijn vaak bang dat een baby het te koud heeft, maar een baby dat het te koud heeft zal echt wel protesteren. Wanneer een kindje het te heet heeft, kan het zijn dat hij zo bevangen is door de hitte, dat het geen alarm kan slaan.
Wees ook alert bij sterk wisselende temperaturen. Op een echt heel hete zomerdag, is het heerlijk in de supermarkt. Maar wanneer je naar buiten loopt, is het net alsof je de oven open zet en er voor gaat zitten. Daar kunnen volwassenen al duizelig van worden, maar kleine kinderen zeker!
Schaduw en indirect zonlicht
Veel mensen weten niet dat ook in de schaduw uv-straling aanwezig is, dus je moet je ook insmeren wanneer je onder een parasol vertoeft. Glas houdt ook de uv-straling niet volledig tegen. Want hoewel UVB-straling niet door glas komt, is dat met UVA-straling weer een ander verhaal. En dat was dus de straling die het diepst binnendrong in de huid.
In de draagdoek in de zon
De meest gestelde vraag over de draagdoek die ik krijg:is dat niet zwaar??? Met dit weer antwoord ik dan altijd, -uiteraard breed lachend- ,,Nee, maar het is wel warm”!. Nou heb ik het ook gewoon wel snel warm moet ik bekennend. Maar zo dicht tegen elkaar kan het wel wat gaan plakken wanneer het buiten echt heet is.
Voorop: gebruik je gezonde verstand! Als het zo bloedheet is, dat je er niet lekker van wordt, dan wordt het er samen in die doek niet koeler op. Maar het is dan misschien beter om sowieso lekker uit de zon, al dan niet binnen, te blijven.
Je kunt de eerder genoemde tips over het zonnehoedje, het insmeren en het bedekken natuurlijk gewoon goed inzetten. Maar dat doet verder niet zo veel aan de warmte.
Voor kleine baby’s is de vuistregel eigenlijk: Doe ze 1 laag kleding meer aan dan jij aan hebt. De draagdoek telt ook als extra laag. Dus wanneer jij lekker in een t-shirt loopt met een hemdje eronder, volstaat je baby met een romper. En is het echt heel warm? Kun je ook kiezen om alleen een luier aan te doen. Ja of niet, maar dan kun je misschien je doek snel moeten wassen na gebruik.
Huid op huid contact is een stokpaardje, maar in de hitte plakt het vooral. Dan kun je wellicht een hydrofiele doek tussen jou en je kindje inleggen. Dat is lekker dun dus niet te warm, maar houdt wel het plakken deels tegen. Let wel op dat er geen losse stof over het gezicht van je kleintje komt! Je kunt je baby ook af en toe in de nek deppen of over het hoofdje strijken met een koel washandje. Niet koud (!) maar koel.
Ook kan het prettig zijn om op de heup te dragen in de warmte.
Is je kleintje al wat groter en heeft deze goede rompstabiliteit, kun je ook kiezen om met de armen buiten de doek te dragen. Hierbij is er wel altijd minimaal steun van oksel tot oksel. Valt je kleintje in slaap? Dan kun je de draagdoek weer tot in de nek begeleiden en naspannen.
Kies een draagdoek tijdens de warme dagen die niet al te dik is.
Je kunt natuurlijk spelen met allerlei materiaal blends, zoals dat heet, maar je kunt ook gebruik maken van een katoenen niet te dik geweven draagdoek.
Wil je hier meer over weten en advies over hebben die past bij jullie situatie? Vraag dan advies aan een draagconsulent bij jou in de regio.
Veel draagzakken hebben een zogenaamde slaapkap. Die kun je asymmetrisch inzetten zodat je kleintje het hoofd daar tegen aan kan leggen. Ze zijn niet gemaakt om dicht te maken over het hoofd van je kleintje heen. Dat is iets dat mensen nog wel graag willen doen om in te zetten als bescherming tegen de zon. Maar het wordt onder dat kapje erg warm! Je kunt je kindje dan niet goed in de gaten houden, want je hebt er geen goed zicht meer op, en er is een verminderde toevoer van frisse lucht, en die heeft je kleintje zeker nodig!
Sommige mensen ervaren een draagzak als minder warm, omdat je meer luchttoevoer vanaf de zijkanten hebt. Maar het is en blijft erg persoonlijk allemaal.
“Zonnesteek, een misleidende term. Het ontstaat namelijk niet door het directe zonlicht op je hoofd, maar door de te hoge omgevingswarmte. Neem dit serieus, probeer het te voorkomen en neem op tijd actie wanneer je symptomen herkent!”
De kinderwagen in de zon
Het is een trend, een speciale stof voor je kinderwagen te spannen. Het ziet er ook leuk uit, en in eerste instantie dacht ik ook; ja dat is best slim! Niet meer dat gedoe om dat parasolletje in de goede stand boven je baby te krijgen. Maar alsjeblieft, doe het nou maar wel.
De Noorse professor Torleiv Ole Rognum kwam een aantal jaar geleden voor het eerst onder mijn aandacht. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar Sudden Infant Death ( in Nederland noemen we dat wiegendood, maar ik ben het niet eens met die term) en ook naar de warmte in een kinderwagen. Ik schreef een stukje terug in het blog al over een zonnesteek/warmtestuwing. Dat gevaar is nog groter wanneer een baby in de kinderwagen ligt. Binnen 20 minuten kan de temperatuur al oplopen tot 37 graden. Door de slechte toevoer van frisse lucht en de hoge temperatuur in de kinderwagen kunnen ze moeite krijgen met ademhalen, ze zijn niet in staat alarm te slaan over de opgelopen hitte en zullen, in het ergste geval, stoppen met ademhalen.
Je hebt geen zicht op je baby wanneer er een doek of deken over de wagen heen ligt. Je stopt niet elke 2 minuten om even snel te kijken, maar de situatie kan angstig snel verslechteren.
Hou ook de kap van de reiswieg naar beneden, er moet zoveel mogelijk frisse lucht vrij kunnen stromen.
Dek de kinderwagen en maxi cosi niet af met een deken/doek- Hou de klep van de reiswieg omlaag
- Maak gebruik van een parasol
- Blijf in de schaduw
- Blijf binnen of op een andere koele plek wanneer het erg heet is
Heeft je baby het te warm? Haal hem uit de kinderwagen, zorg dat hij kan afkoelen. Let goed op de eerder genoemde signalen van oververhitting en neem op tijd actie.
